|
In de Hollandsche Schouwburg:
Walter Süskind. Uniek materiaal van een verzetsheld 9 januari t/m 30 mei 2012
Bijschrift foto: Walter Süskind met zijn dochtertje Yvonne en een vriendinnetje op de Prinsengracht 51 in Amsterdam, na mei 1942. Collectie Herinneringscentrum Kamp Westerbork.
Vanaf 19 januari 2012 is de Nederlandse oorlogsspeelfilm 'Süskind' in de bioscoop te zien. Deze film vertelt het verhaal Walter Süskind (1906-1945), hoofd van het joodse personeel in de Hollandsche Schouwburg en de redding van kinderen uit de Crèche. De Hollandsche Schouwburg presenteert een tentoonstelling met uniek materiaal rondom zijn persoon, zoals familiefoto's en onlangs verworven objecten. Ook wordt een wandeling aangeboden langs belangrijke plekken in de buurt, waaronder het woonhuis van Süskind.
Tot 1940 was de Hollandsche Schouwburg een populair theater in Amsterdam. In juli 1942 vorderden de nazi's de schouwburg als verzamelplaats voor deportatie van joden. Duizenden joden uit Amsterdam en omstreken moesten zich er melden of werden er onder dwang naartoe gebracht en wachtten vervolgens daar of in de tegenovergelegen Crèche op hun deportatie naar doorgangskamp Westerbork en verder naar de concentratie- en vernietigingskampen.
Walter Süskind werd in 1906 in Duitsland geboren. Süskind bezat de Nederlandse nationaliteit omdat zijn grootouders Nederlands waren. In 1938 werd hij in nazi-Duitsland ontslagen omdat hij joods was. Hij vertrok met zijn vrouw naar Nederland. Na de Duitse inval in Nederland verloor Süskind in 1942 zijn baan in Nederland vanwege zijn joodse achtergrond. Bovendien moest zijn gezin van Bergen op Zoom naar Amsterdam verhuizen. Toen in augustus 1942 de Hollandsche Schouwburg ging functioneren als verzamelplaats voor deportatie werd Süskind door de Joodsche Raad aangesteld als directeur. Hij was verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken in het gebouw en hoofd van het joodse personeel, bestaande uit onder andere dokters, verpleegsters, schoonmakers en een afdeling 'hulp aan vertrekkenden'. Hij sprak vloeiend Duits en kende de mentaliteit van de bezetter, zo kon hij het vertrouwen van de Duitse bewakers winnen. Met dit vertrouwen heeft Süskind vanuit zijn functie verzet kunnen plegen en was hij betrokken bij de ontsnapping van vele mensen uit de Hollandsche Schouwburg en de Crèche.
Recht tegenover de Hollandsche Schouwburg was de Crèche gevestigd. Vanaf oktober 1942 werden zowel joodse als niet-joodse kinderen gescheiden van hun ouders hier ondergebracht en verzorgt, in afwachting van hun deportatie. In januari 1943 legde Süskind contact met Joop Woortman, een niet-joodse verzetsman. Samen met Henriëtte Pimentel ontwikkelden zij ontsnappingsroutes voor kinderen uit de crèche.
Op 25 september 1943 werd Süskind gearresteerd op verdenking van illegaal werk. Drie dagen later mocht hij terug naar huis, maar in de nacht van 28 op 29 september werd de familie Süskind naar Westerbork gedeporteerd. Een jaar later volgde deportatie naar het concentratie- en vernietingskamp Auschwitz, waar zijn vrouw, dochter en moeder direct na aankomst zijn vermoord. Toen in 1944 de Russische troepen oprukten richting Berlijn en de concentratiekampen naderden, werd Süskind samen met duizenden overlevende gevangenen te voet naar het westen gestuurd. Walter Süskind overleed op 28 februari 1945 tijdens een dodenmars.
Bijschrift foto: Walter Süskind met zijn dochtertje Yvonne en een vriendinnetje op de Prinsengracht 51 in Amsterdam, na mei 1942. Collectie Herinneringscentrum Kamp Westerbork.
Contactgegevens:
Joods Historisch Museum
Nieuwe Amstelstraat 1, Amsterdam
Elke dag open van 11.00 tot 17.00 uur
T +31 (0)20 5 310 310
www.jhm.nl.
.
